Kadınlarda Otizm: Cinsiyet Önyargısı Nedeniyle Yetersiz Teşhis
Otizm, uzun zamandır erkeklerde daha yaygın bir bozukluk olarak kabul edilmektedir. Ancak, son araştırmalar bu eşitsizliğin, doktorların kadınlarda otizm belirtilerini gözden kaçırmasından kaynaklanabileceğini öne sürüyor.
Otizm Araştırmalarında Cinsiyet Önyargısı
Geleneksel olarak, otizm üzerine yapılan araştırmalar orantısız bir şekilde erkeklere odaklanmış, bu da kadınların otizmli erkeklerle aynı temel nörobiyolojiye sahip olduğu varsayımına yol açmıştır. Bu varsayım, kadınların otizmi farklı şekilde deneyimleyebileceği ve ifade edebileceği olasılığını göz ardı etmiştir.
Otizmli Erkekler ve Kadınlarda Beyin Farklılıkları
Beyin görüntüleme teknikleri kullanan çalışmalar, otizmli erkekler ve kadınların beyinlerinde farklılıklar olabileceğini bulmuştur. Bu çalışmalardaki örneklem büyüklükleri küçük olsa da, cinsiyetin otizmdeki rolü hakkında ilgi çekici soruları gündeme getirmektedir.
Kadınlarda Otizm Yetersiz Teşhisi
Kadınlarda otizmin yetersiz teşhis edilmesinin çeşitli nedenleri vardır.
- Farklı Belirtiler: Otizmli kadınlar, erkeklerden farklı semptomlar gösterebilirler, örneğin daha içe dönük ve daha az agresif olabilirler.
- Başa Çıkma Mekanizmaları: Toplum, erkek ve kız çocuklarına farklı başa çıkma mekanizmaları öğretir. Otizmli kızlar, “sorunlarla sessizce başa çıkmayı” ve akranlarının davranışlarını taklit etmeyi öğrenebilirler, bu da otizmlerini daha az fark edilir hale getirir.
- Görünmezlik: Bu faktörlerin bir sonucu olarak, otizmli birçok kız ve kadın teşhis edilmeden kalır ve ihtiyaç duydukları desteği asla alamazlar.
Yetersiz Teşhisin Sonuçları
Kadınlarda otizm yetersiz teşhisi, önemli sonuçlar doğurabilir.
- Gecikmiş Teşhis: Kadınlar yetişkinliğe kadar teşhis alamayabilirler, bu da uygun müdahalelere ve desteğe erişimi geciktirebilir.
- Kaçırılmış Fırsatlar: Teşhis edilmemiş kadınlar, sonuçları iyileştirebilecek erken müdahale fırsatlarını kaçırabilirler.
- Sosyal ve Duygusal Zorluklar: Teşhis edilmemiş otizmli kadınlar, sosyal etkileşimlerde ve duygusal düzenlemede zorluklar yaşayabilirler, bu da yaşam kalitelerini etkileyebilir.
Cinsiyet Önyargısıyla Mücadele
Otizm teşhisinde cinsiyet önyargısıyla mücadele etmek için şunlar önemlidir:
- Farkındalığı Artırmak: Sağlık profesyonellerini ve genel halkı, otizmin kadınlarda farklı şekillerde ortaya çıkabileceği konusunda eğitmek.
- Teşhis Araçları Geliştirmek: Kadınlarda otizmin benzersiz özelliklerine duyarlı teşhis araçları oluşturmak.
- Daha Fazla Araştırma Yapmak: Kadınlarda otizmin nörobiyolojisini daha iyi anlamak ve daha etkili müdahaleler geliştirmek için araştırmaları finanse etmek.
Otizm teşhisinde cinsiyet önyargısıyla mücadele ederek, tüm otizmli bireylerin, cinsiyetleri ne olursa olsun, ihtiyaç duydukları destek ve hizmetlere erişebilmelerini sağlayabiliriz.
Gerçek Hayattan Örnekler
- Asperger’li bir kadın olan Jennifer McIlwee Myers, otizm spektrum bozukluğu olan kızların zorluklara “aşırı nezaket” ve diğer kızların davranışlarını taklit ederek yanıt verme olasılıklarının daha yüksek olduğunu belirtiyor.
- BuzzFeed’de yazar olan Anna North, semptomları erkekler kadar fark edilmediği için gözden kaçan otizmli “görünmez kızlar” vakasına dikkat çekiyor.
Bu örnekler, otizmli kadınların teşhis alma ve uygun desteğe erişme konusunda karşılaştıkları zorlukları göstermektedir.